Historie Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest over een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep van 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in 8 departementen met zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement betreffende Texel
het departement over een Amstel
het departement over een Delf
Daarnaast lagen verder dit departement betreffende de Schelde en Maas en dit departement aangaande de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed de andere opstelling niet en na een instelling in 1801 aangaande dit Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld overeenkomstig de antieke gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vernieuwen door dit Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden over een Maas.
Na een Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef een indeling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende de Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden aangaande een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Aangaande Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog de titel Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar het werd via de rest over de commissie verworpen.[twee]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug over Friesland naar Holland, doch een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd verder het laatste Hollands Brabant, nederland betreffende Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te verminderen werden Holland voor de grondwetsherziening over 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag kunnen ten gunste betreffende Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie over Amsterdam en drong men aan op de genezing van een verdeling bijvoorbeeld deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werden desalniettemin ook niet aan tegemoetgekomen. Na een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel van de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit aangaande Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake over een samenvoeging betreffende een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk het deze regelen van de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via middel betreffende een Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in het noorden via middel aangaande een Afsluitdijk met een provincie Friesland.
De provincie kan worden onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en eerst dit IJ) zodra grens fungeert.
Ten zuiden betreffende dit Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden over Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, eveneens een dichtbevolkt gebied, maar met ons landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en ook niet volkomen vlak).
Ten noorden van het Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en verschillende, kleinere, segmenten en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel over de provincie ook landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in dit noorden een Kop van Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust over de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen wanneer Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Waar een duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werd een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (met beide zijden van het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel van Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en overige industrie: dit kan zijn het westelijk gebied aangaande dit Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt een haven en sluizen over IJmuiden. Ten noorden van Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op de noordpunt van het schiereiland de marinehaven Den Helder, tevens veerhaven voor Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren Ontdek hier meer in Noord-Holland zijn het IJ (ooit een zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, al dan ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam in steden zodra Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat kan zijn te beluisteren, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. De meest typische dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe meer het lokale dialect van de standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en dit Wierings beschikken over een heel eigen karakter.
Net indien in andere dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake aangaande een teruggang van de dialecten. Zeker bestaan enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name het Volendams wordt ter plaatse nog enorm meestal gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds een barrière en het blijkt verder uit een dialecten. Een dialecten ten noorden aangaande het IJ zijn de meeste afwijkende.
Bij dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden over dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten aangaande Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls zodra Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, met zowel Noord- wanneer Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten van vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond ofwel een Waddeneilanden hebben een enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op sommige punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom bijzonder scherp aangaande de omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De indeling over een dialecten boven het IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot meerdere polemieken in de taalwetenschap. Veelal kan zijn op de verwantschap met dit Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat akelig met dit Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nimmer volkomen kunnen verwisselen, opdat Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Alhoewel deze theorie heel wat aanhang heeft, wordt ze via overige taalkundigen van een hand gewezen en zouden een Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 2 juli 2004, betreffende een Provincie Noord-Holland indien enig aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht over de besturen van een recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhoud met zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen betreffende Texel (de gehele westzijde aangaande Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook zijn daar in Noord-Holland een tiental verschillende door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (met Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele verschillende grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor dit hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn vanaf dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort